Khi nào trẻ mọc răng? – Những điều cha mẹ nên biết!

Nhiều phụ huynh muốn biết khi nào trẻ mọc răng để chuẩn bị cho những thay đổi trong hành vi và thói quen ăn uống của trẻ. Đồng thời có thể so sánh thời điểm mọc răng của con mình với các bé khác để xem liệu có bình thường hay không. Hãy cùng Nha khoa Flora tìm hiểu nhé!

I/ Khi nào trẻ mọc răng?

Giai đoạn mọc răng là một hành trình đầy thú vị, nhưng cũng có thể mang đến nhiều phiền toái cho cả bé và cha mẹ. Hiểu rõ thời điểm mọc răng bình thường của trẻ sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn và chăm sóc bé chu đáo hơn.

Theo Bác sĩ Nguyễn Đắc Minh, trẻ thường bắt đầu mọc răng từ 6 đến 8 tháng tuổi. Chiếc răng đầu tiên mọc thường là 2 chiếc răng cửa hàm dưới. Sau đó, các răng khác sẽ tiếp tục mọc cho đến khi bé hoàn thiện 20 chiếc răng vào khoảng 30 tháng tuổi.

Tuy nhiên, thời điểm mọc răng ở mỗi trẻ có thể khác nhau và không có mốc thời gian cố định nào. Một số bé có thể mọc răng sớm hơn, từ 4 tháng tuổi; trong khi một số bé khác lại mọc răng muộn hơn, đến 1 tuổi mới bắt đầu mọc răng đầu tiên. Điều quan trọng là bé mọc răng trong vòng 1 năm đầu đời được xem là phát triển bình thường.

Như vậy trẻ mọc răng sớm nhất là mấy tháng? – Câu trả lời đó là khi trẻ mọc răng trước tháng thứ 6; có thể là ở tháng thứ 3, 4 hoặc 5. Nếu ngoài 12 tháng mà răng sữa chưa bắt đầu mọc là mọc chậm răng.

II/ Các dấu hiệu mọc răng thường gặp ở trẻ

Biết được những dấu hiệu mọc răng thường gặp sẽ giúp bạn nhận biết sớm và có cách chăm sóc bé phù hợp.

1. Chảy nước dãi nhiều: Khi mọc răng, bé sẽ tiết ra nhiều nước dãi hơn do sự kích thích của mầm răng lên nướu. Nước dãi có thể chảy rỉ ra ngoài khiến bé khó chịu và cha mẹ cũng cần tốn nhiều công sức lau chùi hơn.
2. Cáu kỉnh, quấy khóc: Nướu sưng đau do mọc răng khiến bé cảm thấy khó chịu, bứt rứt; dẫn đến cáu kỉnh và quấy khóc nhiều hơn bình thường.
3. Hay cắn, thích nhai gặm: Để giảm bớt cảm giác ngứa ngáy khó chịu ở nướu, bé có xu hướng cắn mọi thứ xung quanh; hoặc thích nhai gặm các vật dụng cứng.
4. Nướu sưng đỏ: Đây là dấu hiệu điển hình nhất khi bé mọc răng. Nướu của bé sẽ sưng tấy, đỏ rực và có thể hơi nóng khi chạm vào.
5. Bỏ bú, chán ăn: Do nướu đau, bé có thể cảm thấy khó chịu và lười bú hơn, đặc biệt là khi bú bình.
6. Khó ngủ: Cảm giác đau nhức nướu khiến bé khó ngủ ngon giấc, thường xuyên giật mình và quấy khóc vào ban đêm.
7. Sốt nhẹ: Một số bé có thể bị sốt nhẹ (dưới 38 độ C) khi mọc răng do cơ thể phản ứng với sự thay đổi này.

Lưu ý:

– Nếu bé sốt cao trên 38 độ C và kèm theo tiêu chảy, đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý khác; không phải do mọc răng. Lúc này cha mẹ cần đưa bé đi khám ngay với Bác sĩ.

– Các dấu hiệu mọc răng ở trẻ có thể xuất hiện vài tuần trước khi răng nhú ra khỏi nướu và có thể kéo dài đến vài ngày sau khi răng đã mọc hoàn toàn.

– Mỗi bé có thể có những biểu hiện mọc răng khác nhau. Vì vậy cha mẹ nên theo dõi và quan sát để có cách chăm sóc phù hợp nhất cho bé.

III/ Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian mọc răng của trẻ

3 yếu tố dưới đây có ảnh hưởng đến thời gian mọc răng sớm hay trễ của trẻ em, cha mẹ có thể tham khảo:

– Di truyền: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định thời điểm mọc răng của trẻ. Nếu bố mẹ hoặc người thân trong gia đình mọc răng sớm, bé cũng có khả năng cao mọc răng sớm hơn so với các bé khác.

– Dinh dưỡng: Chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng là nền tảng thiết yếu cho sự phát triển toàn diện của trẻ; bao gồm cả quá trình mọc răng. Khi được cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết; đặc biệt là canxi và vitamin D, bé sẽ có điều kiện tốt nhất để mọc răng đúng thời điểm và phát triển hệ răng miệng khỏe mạnh.

– Vitamin D, canxi: Trẻ mọc răng sớm hay muộn phụ thuộc rất lớn vào việc trẻ có bị thiếu vitamin D (do sinh thiếu tháng, không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời,… ) hoặc không đủ canxi hay không.

Xem thêm: Chế độ dinh dưỡng và chăm sóc răng miệng cho trẻ 30 tháng tuổi

IV/ Cách giảm đau cho bé lúc mọc răng

Bé sẽ cảm thấy khó chịu, quấy khóc do nướu sưng đau khi những chiếc răng bắt đầu xuất hiện. Hiểu được điều này, bài viết sẽ chia sẻ một số cách đơn giản và hiệu quả để giúp bé giảm đau khi mọc răng:

4.1 Chà xát nướu cho bé

Phụ huynh hãy dùng ngón tay sạch nhẹ nhàng massage nướu của bé. Hoạt động này sẽ giúp kích thích lưu thông máu, giảm sưng tấy và mang lại cảm giác dễ chịu cho bé.

4.2 Cho bé nhai

Nhai là cách tuyệt vời để bé giải tỏa cảm giác khó chịu khi mọc răng. Bạn có thể cho bé nhai những vật dụng an toàn như vòng ngậm cao su, trái cây đông lạnh. Tuy nhiên cần lưu ý là chọn những vật dụng có kích thước phù hợp và đảm bảo vệ sinh để tránh bé bị hóc hoặc tổn thương.

4.3 Sử dụng đồ ăn và thức uống mát

Đồ ăn và thức uống mát như sữa chua, trái cây nghiền nhuyễn hoặc nước lọc lạnh sẽ giúp làm dịu nướu sưng đau của bé. Phụ huynh có thể cho bé ăn trực tiếp hoặc cho bé ngậm trong khăn sạch.

4.4 Dùng thuốc giảm đau

Nếu các biện pháp trên không hiệu quả thì cha mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng thuốc giảm đau phù hợp với bé. Nên lựa chọn những loại thuốc có thành phần an toàn và được bác sĩ khuyến cáo.

Lưu ý:

– Tránh sử dụng benzocain để giảm đau cho bé vì nó có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm.

– Theo dõi bé cẩn thận khi bé sử dụng bất kỳ vật dụng nào để nhai.

– Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bé có các triệu chứng bất thường như: sốt cao, quấy khóc liên tục hoặc bỏ ăn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm một số mẹo khác như:

– Đọc sách cho bé nghe: Giọng nói nhẹ nhàng và giai điệu êm ái của bạn sẽ giúp bé thư giãn và giảm bớt căng thẳng.

– Cho bé tắm nước ấm: Nước ấm có tác dụng thư giãn cơ bắp và giúp bé dễ chịu hơn.

– Hát ru cho bé ngủ: Những bài hát ru nhẹ nhàng sẽ giúp bé dễ dàng chìm vào giấc ngủ.

Xem thêm: Răng hàm có thay không?

V/ Bé ở độ tuổi mọc răng nên ăn gì?

Hiểu rõ chế độ dinh dưỡng phù hợp trong giai đoạn này sẽ giúp bé có đủ dưỡng chất cần thiết để phát triển khỏe mạnh và có một nụ cười rạng rỡ trong tương lai.

5.1 Bổ sung đầy đủ canxi cho bé

– Canxi là thành phần chính cấu tạo nên răng và xương, đóng vai trò thiết yếu trong việc hình thành và phát triển răng miệng của bé.

– Sữa và các chế phẩm từ sữa như: phô mai, váng sữa, sữa chua là nguồn cung cấp canxi dồi dào cho bé.

– Một số thực phẩm giàu canxi khác mà cha mẹ nên bổ sung vào thực đơn của bé; bao gồm: tôm, cua, ốc, cá, các loại đậu, rau bina, bông cải xanh,…

5.2 Đảm bảo cung cấp đủ vitamin D cho bé

– Vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển xương và răng chắc khỏe.

– Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tự nhiên tốt nhất. Cha mẹ nên cho bé tắm nắng mỗi ngày vào buổi sáng sớm.

– Một số thực phẩm chứa vitamin D mà cha mẹ có thể tham khảo để bổ sung cho bé như: trứng gà, cá hồi, nấm,…

– Bổ sung vitamin D tổng hợp theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ dưỡng chất này.

5.3 Bổ sung photpho cho bé

– Photpho cùng với canxi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển răng và xương chắc khỏe.

– Thịt động vật là nguồn cung cấp photpho dồi dào cho bé. Cha mẹ nên đảm bảo thực đơn của bé có đầy đủ các loại thịt như: thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá,…

5.4 Cung cấp đầy đủ magie cho bé

– Magie tạo môi trường kiềm giúp cơ thể hấp thu vitamin D tốt hơn và trao đổi canxi hiệu quả.

– Tôm, cua, cá, các loại rau xanh, các loại hạt, các loại đậu đỗ là những thực phẩm giàu magie mà cha mẹ nên bổ sung cho bé.

5.5 Bổ sung vitamin C cho bé

– Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe răng miệng và hỗ trợ quá trình tổng hợp collagen, giúp nướu răng chắc khỏe.

– Cam, quýt, chanh, bưởi, súp lơ, cà chua là những thực phẩm giàu vitamin C mà cha mẹ nên bổ sung cho bé.

5.6 Bổ sung vitamin A cho bé

– Vitamin A giúp đảm bảo sức khỏe răng miệng, thúc đẩy sự phát triển của xương, tăng cường sức đề kháng và bảo vệ mắt.

– Trứng, gan, sữa, các chế phẩm từ sữa, các loại rau xanh đậm; các loại củ quả có màu đỏ hoặc vàng là những thực phẩm giàu vitamin A mà cha mẹ nên bổ sung cho bé.

5.7 Cho bé ăn nhiều rau củ quả

Rau củ quả cung cấp dồi dào vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể; đồng thời chứa hàm lượng chất xơ cao giúp nướu răng chắc khỏe hơn.

Lưu ý:

– Cha mẹ cần chế biến thức ăn mềm, dễ tiêu hóa để bé dễ dàng ăn uống trong giai đoạn mọc răng.

– Nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa trong ngày để bé có thể hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

– Cho bé uống đủ nước mỗi ngày.

– Tham khảo ý kiến bác sĩ để có chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất với nhu cầu của bé.

Xem thêm: Bé cười hở lợi cần làm gì?

VI/ Cách chăm sóc răng miệng cho trẻ khi mọc răng

Hiểu rõ cách chăm sóc răng miệng cho bé trong giai đoạn này sẽ giúp bé có một nụ cười khỏe mạnh và rạng rỡ.

6.1 Chăm sóc khi bé bắt đầu mọc răng

– Vệ sinh răng miệng thường xuyên: Dùng khăn mềm hoặc gạc lau nhẹ nhàng nướu và răng của bé sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ.

– Giảm bớt khó chịu cho bé: Cho bé nhai những vật dụng an toàn như vòng ngậm cao su, khăn lạnh hoặc trái cây đông lạnh. Massage nướu cho bé bằng ngón tay sạch hoặc bàn chải đánh răng mềm.

– Giảm đau cho bé: Nếu bé khó chịu, cha mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng thuốc giảm đau phù hợp như paracetamol hoặc ibuprofen.

6.2 Chăm sóc sau khi bé đã mọc răng

– Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng: Khi bé có những chiếc răng đầu tiên, cha mẹ nên bắt đầu cho bé đánh răng 2 lần mỗi ngày, đặc biệt là sau bữa ăn. Sử dụng bàn chải đánh răng mềm và kem đánh răng dành cho trẻ em.

– Sử dụng chỉ nha khoa: Khi bé có ít nhất 2 răng mọc cạnh nhau; cha mẹ nên cho bé làm quen với việc sử dụng chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn thừa giữa các kẽ răng.

– Hạn chế đồ ngọt: Tránh cho bé uống sữa hoặc nước trái cây khi ngủ vì có thể gây sâu răng.

– Khám nha sĩ định kỳ: Đưa bé đi khám nha sĩ định kỳ 6 tháng một lần để kiểm tra sức khỏe răng miệng và phát hiện sớm các vấn đề về răng.

Bên cạnh việc chăm sóc răng miệng, cha mẹ cũng cần lưu ý một số điểm sau:

– Cho bé ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của răng.

– Tránh cho bé ăn những thức ăn cứng, dai hoặc có thể gây hóc, tổn thương răng, mô mềm.

– Tạo thói quen tốt cho bé như ăn uống đúng giờ, không mút tay, không ngậm bình sữa quá lâu.

Xem thêm: Cách chăm sóc răng miệng cho trẻ theo từng độ tuổi

VII/ Các sai lầm thường gặp khi chăm sóc trẻ mọc răng

Dưới đây là 5 sai lầm thường gặp khi chăm sóc răng miệng cho trẻ mọc răng mà cha mẹ cần tránh:

7.1 Chờ răng mọc đủ mới đánh răng

Nhiều cha mẹ cho rằng khi bé có đủ răng mới cần đánh răng. Đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm! Việc vệ sinh răng miệng cần bắt đầu ngay từ khi bé mọc chiếc răng đầu tiên để loại bỏ vi khuẩn, thức ăn thừa, ngăn ngừa sâu răng hiệu quả.

7.2 Dùng bàn chải cũ, không phù hợp

Bàn chải cũ, lông bàn chải sờn cùn không thể làm sạch răng hiệu quả, thậm chí còn gây tổn thương nướu. Cha mẹ cần thay bàn chải cho bé định kỳ 3-4 tháng/lần hoặc khi lông bàn chải đã cũ. Nên chọn bàn chải có kích thước phù hợp với vòm miệng bé, lông mềm mại.

7.3 Bỏ qua kem đánh răng

Kem đánh răng chứa fluoride giúp phòng ngừa sâu răng hiệu quả. Cha mẹ nên chọn kem đánh răng dành riêng cho trẻ; có lượng fluoride phù hợp với độ tuổi. Lượng kem bằng hạt đậu xanh cho trẻ 3 – 7 tuổi và bằng hạt đậu tương cho trẻ 7 – 14 tuổi.

7.4 Đánh răng bằng nước nóng hoặc lạnh

Nước quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây tổn thương nướu, răng. Nhiệt độ nước phù hợp để đánh răng cho bé là 30-36 độ C.

7.5 Để bé tự đánh răng mà không kiểm tra

Khả năng đánh răng của trẻ nhỏ còn hạn chế, vì thế cha mẹ cần hướng dẫn; giám sát và kiểm tra lại sau khi bé đánh răng để đảm bảo vệ sinh răng miệng hiệu quả.

Trên đây là những thông tin giải đáp khi nào trẻ mọc răng và những vấn đề cần lưu ý. Mọi thắc mắc về răng miệng, quý khách vui lòng liên hệ với Nha khoa Flora qua số Hotline: 028 7305 8999 hoặc Inbox qua Fanpage, Zalo, SMS để được hỗ trợ nhé.

(*): Nguồn tham khảo thêm:

• https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/teething-tooth-care/Pages/Babys-First-Tooth-Facts-Parents-Should-Know.aspx 
• https://www.nhs.uk/conditions/baby/babys-development/teething/baby-teething-symptoms/ 
• https://www.orajelkids.com/en/resources/teething-chart-see-when-your-babys-teeth-will-come-in